Piękność i bestia

Jaki gatunek powinien dominować w irlandzkich jeziorach – pstrąg czy szczupak? „Obydwa”, mówią wędkarze z kontynentu. „Pstrąg”, odpowiadają Irlandczycy obawiający się, że szczupaki zniszczą pogłowie ich jeziorowych salmonidów. W Irlandii coraz częściej mówi się o sieciowym odławianiu szczupaków z jezior.

Nad jeziorem Lough Mask gromadzą się czarne chmury. Znowu coraz częściej dyskutuje się na temat możliwości sieciowych odłowów szczupaków. „Jest coraz mniej pstrągów”, narzekają miejscowi. Winą za ten stan rzeczy obarczają szczupaki.

Od niespełna dziesięciu lat w Irlandii zaprzestano sieciowych odłowów szczupaków. Czy od tamtej pory rzeczywiście łowi się coraz mniej pstrągów? Wręcz przeciwnie! Ze statystyk prowadzonych przez miejscowe organizacje wędkarskie wynika, że pstrągi biorą coraz częściej. Po ostatnich zawodach o Puchar Europy okazało się, że średnia masa łowionych pstrągów jest znacznie większa niż jedenaście lat wcześniej. gdy jeszcze odławiano sieciami szczupaki.

Nad Lough Mask rozgrywane są co roku dwie prestiżowe imprezy wędkarskie – Puchar Europy w Tourmakeady i Puchar Świata w Ballinrobe. W Pucharze Świata startuje zawsze około trzystu łodzi, z których łowi się ryby w ściśle wyznaczonych miejscach. Trzysta łodzi, odbija od brzegu tak energicznie, że aż woda się pieni. Jednak wędkarze, którzy kończą zawody bez ryby. nie narzekają na tłok i czyniony przez nich samych hałas, tak skutecznie płoszący pstrągi; narzekają tylko na szczupaki, które według nich wyżerają pstrągi, przez co szanse na sukces są ponoć z roku na rok coraz mniejsze.

Potężne ciągi tarłowe

W ciągu kilku ostatnich lat poznałem wielu irlandzkich właścicieli ziemskich. Przez tereny kilku z nich przepływają rzeki, w których trą się pstrągi. Z tego co mi opowiadali wynika, że pstrągi tak masowo ciągną na tarło, iż gniazda tarłowe wykonane przez pierwszą grupę ryb są prawie całkowicie niszczone przez następne napływające ryby. W rzekach takich jak Finny River, ma to miejsce trzy lub cztery razy w jednym okresie tarłowym!

Chciałbym więc zaapelować do urzędników Central Fisheries Board, aby w końcu przestali myśleć o tępieniu szczupaków. Ten zamysł nigdy nie przyniesie zamierzonych skutków. Zamiast tego proponuję, aby odławiać część ciągnących na tarło pstrągów, pozyskiwać od nich ikrę, sztucznie ją zapładniać i po podchowaniu narybku zarybiać nim Lough Mask.

8 milionów na oczyszczanie wody

Irlandzkie jeziora muszą pozostać czyste i to nie podlega żadnej dyskusji. Jednak „oczyszczanie” nie powinno polegać tylko na tępieniu szczupaków. Czy nie lepiej zadbać o faktycznie lepszą jakość wody w Lough Mask i Lough Corrib? Przecież w wielu przypadkach odpowiedzialność za zanieczyszczenie wody ponosi rolnictwo. Pstrągi natomiast są takimi rybami, które wymagają absolutnie czystej wody! Pieniędzy przecież nie brakuje, gdyż z tego co wiem Irlandia otrzymuje co roku z Brukseli około 8 milionów Euro na zapobieganie zanieczyszczeniu wody.

Wieczna miłość

Lough Mask i Lough Corrib to fantastyczne jeziora, wielkie i pełne pięknych ryb. Akweny te są dla wielu wędkarzy jeszcze nie odkrytym rajem. Przez ostatnie lata tak zapadły mi w serce, że na pewno będę je darzył wieczną miłością. Są one niezwykle atrakcyjne dla wszystkich wędkarzy z kontynentu. Tak więc, wybierając się do Irlandii dbajmy o nie jak o nasze własne łowiska. Zgoda?

Nad wieloma wodami Irlandczycy proszą o wypuszczanie złowionych szczupaków z powrotem do wody.„Podwójna moralność”? Przecież ci sami Irlandczycy chcą się pozbyć szczupaków z wielu jezior.„Ich prawo” – ostatecznie na 8 tysięcy jezior (882.000 ha) w całej Irlandii tylko w 12 jeziorach (39.000 ha) występują pstrągi i nic się nie stanie, jeżeli akurat tam nie będzie szczupaków.

Przyroda rządzi się własnymi prawami

Czy to prawda, że pstrągi i szczupaki nie mogą żyć obok siebie? Martin Wehrle rozmawiał na ten temat z ekspertem ichtiobiologiem, doktorem Peterem Wondrakiem.

M.W.: Podobno szczupaki bardzo chętnie zjadają pstrągi. Czy to prawda?

Wondrak: Jak najbardziej. Sprawdziliśmy to eksperymentalnie. Trzymane w akwariach szczupaki o masie do półtora kilograma karmiliśmy rożnymi gatunkami ryb – białymi rybami, karpikami, linkami i pstrągami. Drapieżniki zawsze zjadały najpierw wszystkie pstrągi. M.W.: Jak wyjaśniłby Pan te upodobanie?

Wondrak: Pstrągi są wymarzoną zdobyczą dla szczupaków. Mają
miękką skórę, a więc szczupak nie ma żadnych problemów z pożarciem zdobyczy. Są wysmukłe, a więc łatwe do połknięcia, a poza tym bardzo często stoją pod powierzchnią wody, czyli tam. gdzie są skierowane gałki oczne szczupaków.

M.W.: Czy możliwe jest pozbycie się szczupaków z jezior pstrągowych? Powiedzmy odłowami sieciowymi?

Wondrak: W przypadku dużych jezior nie ma nawet mowy. Co prawda czasami udaje się odłowić największe drapieżniki, ale wtedy małe i średnie szczupaki rosną dwa razy szybciej.

M.W.: Co powinniśmy więc zrobić?

Wondrak: Nic, co najwyżej bardzo mądrze zarybiać. Przyroda rządzi się własnymi prawami i lepiej niech tak pozostanie.

Pstrągi powinny żyć w rzekach, natomiast szczupaki w jeziorach. Jedynie w dużych jeziorach pstrągi mają realne szanse na przeżycie. M.W.: Panie doktorze serdecznie dziękuję za rozmowę.